Chatten met Willem de Zwijger
RUBRIEK: FD Eyeopeners

Vergeet virtual reality, augmented reality, mixed reality en alle andere kunstmatig realiteiten. Augmented eternity is het nieuwste geintje. De nieuwste chatbots brengen overleden personen tot leven.

Zin om met John Lennon in discussie te gaan over de betekenis van Imagine? Zijn er wat sonnetten die je met Shakespeare aan wat literatuurinterpretaties wilt blootstellen? Voel je de behoefte om de strategieën achter de Tachtigjarige oorlog met Willem van Oranje door te spreken?

Hossein Rahnama, hoogleraar aan de Amerikaanse RTA School of Media, ontwikkelt een chatrobot die dit mogelijk moet maken. Hij noemt het augmented eternity.

Hiervoor stopt hij al het werk en de (song)teksten ván, de interviews mét en de biografische informatie óver een overleden persoon in een zelflerend kunstmatig neuraal netwerk dat er vervolgens een chatprogramma mee schrijft.

Zo moet het volgens Rahnama bijvoorbeeld mogelijk worden om Elvis tot leven te wekken of een praatje te maken met John F. Kennedy. De technologie is volgens hem inmiddels vergevorderd genoeg om stilistische nuances aan te brengen en complexe (denk)patronen van de overledenen na te bouwen.

Hij ziet vooral educatieve mogelijkheden voor zijn software; leerlingen kunnen zo bijvoorbeeld op een leukere, meer levendige, manier geschiedenislessen krijgen door met historische figuren in gesprek te gaan.

De enige voorwaarde is natuurlijk dat er voldoende (geschreven) materiaal van en over de overleden persoon te vinden is. Naarmate de overledene recenter gestorven is – en dus wellicht veel getwitterd heeft – wordt het makkelijker om deze persoon na te bootsen.

Rahnama wil uiteindelijk tot een systeem van ‘swappable identities’ komen. Leerlingen kunnen daarbij één vraag aan verschillende historische figuren voorleggen, allemaal met een andere achtergrond of politieke overtuiging. Je kan zo verschillende Amerikaanse presidenten vragen voorleggen over wapenbezit, liberalisme, werkgelegenheid of klonen.

Opkomst van de chatbot

Op zich zijn  chatbots – softwareprogramma’s waar je mee kan praten – niets nieuws. Maar door de steeds geavanceerder wordende kunstmatige intelligentie worden de toepassingen steeds interessanter.

Het Nederlandse bedrijf X2AI bijvoorbeeld heeft Tess ontwikkeld; deze chatbot wordt ingezet in de geestelijke gezondheidszorg om mensen met psychische problemen te helpen. Patiënten met ziektes als diabetes en kanker gebruiken het ter ondersteuning. De consumentenversie, Sara, wordt door bedrijven ingezet bij coaching van werknemers die kampen met stress, spanning, en sombere gevoelens.

Een ander bedrijf Tracks Inspector gebruikt de chatbot Sweetie in chatrooms om kindermisbruikers op te sporen en te ontmaskeren. De moderne chatbots maken gebruik van zelflerende software waardoor de gesprekken veel realistischer zijn dan enkele jaren geleden.

RUBRIEK: FD Eyeopeners