In de tiendelige podcastserie Bionic Man bespreek ik met filosoof Peter Paul Verbeek en biohacker Peter Joosten hoe mens en technologie meer en meer versmelten. Worden we een nieuwe, bionische soort? Luisteren!
Toen de Rotterdamse Baja Beach Club haar clientèle veertien jaar geleden de mogelijkheid gaf om drankjes middels een onderhuidse chip te betalen, deed dat nogal wat stof opwaaien. Was dít de toekomst? Onderhuidse chips bij mensen? Brrr… Inmiddels is de chip inderdaad nog steeds niet ingeburgerd. Toch zijn de mogelijkheden groot.
Afgelopen voorjaar meldde persbureau AFP dat zo’n drieduizend Zweden chips hebben laten aanbrengen onder hun huid. De chips vervangen de ov-chipkaart, het ledenpasje van de sportschool, het toegangspasje van kantoor en maakt het mogelijk om kleine bedragen af te reken in de kantine.
Ik wil graag dit croissantje afrekenen… Bliep. Betaald. Even de draaideur op m’n werk in beweging zetten… Bliep. Hatseflats. Uw vervoersbewijs alsjeblieft… Bliep. Danku. Het spoorbedrijf doet gewoon mee. Niks aan de hand. Je portemonnee vergeet je op deze manier nooit meer en je knip wordt ook niet meer gejat. De Zweden zijn traditioneel wat gretiger om dit soort technologieën te omarmen, ook al maken ze een inbreuk op je lichamelijke integriteit.
In Nederland zijn we nog niet niet zo chipperig. Volgens ‘do-it-yourself-futurist’ en biohacker Peter Joosten lopen er ongeveer slechts vijftig mensen – waaronder hijzelf – rond met een dergelijke chip onder hun huid. Die chips worden ook hier gebruikt om bijvoorbeeld het poortje bij de sportschool te openen. Dat soort dingen. ‘Zelf heb ik m’n bitcoinwallet er ooit eens opgezet. En m’n visitekaartje. Ook heb ik het gebruikt om mijn telefoon mee te ontgrendelen.’
Joosten legt uit dat het dezelfde technologie is waarmee je ook contactloos kan betalen met je bankpas. ‘Ik kan me voorstellen dat we in de toekomst op deze manier betalingen gaan doen.’ Sterker nog, hij is ervan overtuigd dat we dit soort toepassingen in de toekomst vaker gaan gebruiken en wil zelf voorop lopen. ‘Kijken hoe de mensen reageren.’
Toch lijkt dé doorbraak van de onderhuidse chip nog wel eventjes op zich te laten wachten. Volgens filosoof Peter Paul Verbeek komt dat doordat het gemiddelde mobieltje over dezelfde technologie beschikt. Dus waarom zou je je zelf laten chippen? ‘Volgens mij worden chips in ons lijf pas écht aanvaard als er iets met je lijf aan de hand is, of als je er iets mee moet regelen, of als je iets wilt uitlezen,’ zegt hij.
Hij wijst op de pacemaker; dat is een mechaniek die het hart op gang houdt, nadat een chip registreert dat het ritme niet goed is. Een ander voorbeeld is Eversense. Dat is een onderhuidse chip voor diabeten. Het meet constant de bloedsuikerwaardes. Klopt er iets niet, dan stuurt het een signaal naar de telefoon van de gebruiker.
Joosten verwacht ook dat dit soort toepassingen inderdaad voor de doorbraak van de lichaamschip kunnen zorgen: ‘Die meet dan constant je bloedwaardes en lichaamsfuncties. Je huisarts heeft een soort abonnement op jouw datastroom. Die signaleert dan “hé, Peter heeft wel een heel hoge hartslag, hij slaap slecht, en gecombineert met zijn genetische aandoening, besluit de huisarts om een berichtje te sturen of een afspraak te maken”.’